„Pomóż mi zrobić to samemu”
Koncepcja pedagogiczna Marii Montessori
Pedagogika Montessori to koncepcja pedagogiczna, obejmującą rozwój dziecka od narodzenia aż do wkroczenia przez nie w wiek dorosły. Jej autorką jest Maria Montessori (1870–1952) – włoska lekarka i pedagog, zaliczana do grona reformatorów edukacji wczesnoszkolnej i umieszczana w nurcie pedagogiki alternatywnej.
Nowe spojrzenie na pedagogikę
Założone przez Montessori w Rzymie przedszkole dało początek nowemu typowi placówek. Pedagog trakcie pracy z dziećmi, a zarazem prowadzonych badań doszła do wniosku, że każde dziecko ma swój indywidualny plan rozwoju, na który składają się tzw. wrażliwe fazy (okresy). Dziecko wtedy jest bardzo wrażliwe na impulsy wysyłane z otoczenia i gdy zostaną stworzone mu odpowiednie warunki, potrafi mocno skoncentrować się na pracy przez długi okres czasu. Zjawisko to nazwała autorka „polaryzacją uwagi”. Jest to szczególnie pogłębiony i skoncentrowany typ aktywności, w której możliwości edukacyjne dziecka są największe. Dziecko uczy się wtedy chętnie i szybko, łatwo i bez wysiłku. Dlatego też nie można z góry tworzyć systemu wychowawczego i dydaktycznego bez uwzględnienia cech indywidualnych dziecka.
Główne założenia pedagogiki Montessori:
- wychowanie i edukacja opierają się na szacunku dla godności dziecka,
- wychowanie rozumiane jest jako wspieranie i stałe podążanie za dzieckiem,
- istotą wychowania jest uniezależnienie dziecka od dorosłych, jego samodzielność i odpowiedzialność za siebie i za świat,
- zadaniem wychowawcy jest pomoc dziecku w samodzielnym osiągnięciu celu, możliwa dzięki znajomości i szacunkowi dla praw rozwojowych